Page 16 - Biologia na czasie 3 - podręcznik, zakres podstawowy
P. 16
Rozdział 1. Genetyka molekularna
Krok po kroku
Odtwarzanie informacji genetycznej na podstawie łańcucha aminokwasów
Przykład
Zapisz przykładową sekwencję nukleotydów 2 Zapisz sekwencję mRNA utworzoną z wy-
mRNA dla podanego niżej łańcucha amino- branych kodonów, oznaczających odpo-
kwasów. W odpowiedzi uwzględnij kodon STOP. wiednie aminokwasy. Pamiętaj, aby
metionina – arginina – histydyna – cysteina – na końcu umieścić jeden z trzech kodonów
leucyna – tyrozyna STOP: UAA, UAG, UGA.
1 Wyszukaj podane aminokwasy w tabeli
kodu genetycznego i zapisz oznaczające je Odpowiedź: Dla podanych pięciu aminokwa-
kodony. Jeden aminokwas może być kodo- sów cząsteczka mRNA może mieć następującą
wany przez większą liczbę kodonów, ale sekwencję nukleotydów:
ponieważ możesz podać przykładową AUGAGACACUGUCUAUAUUGA.
sekwencję, wybierz dowolny kodon.
Aminokwasy metionina arginina histydyna cysteina leucyna tyrozyna
Przykładowe AUG AGA CAC UGU CUA UAU
kodony AGG* CAU UGC UUA UAC
CGU UUG
CGC CUU
CGA CUC
CGG CUG
* Kolorem szarym zaznaczyliśmy inne możliwe kodony kodujące dany aminokwas.
W skrócie
• Kod genetyczny to sposób zapisu informacji o budowie białek w sekwencji kwasów nukleino-
wych (DNA lub mRNA).
• Właściwości kodu genetycznego określają jego cechy. Kod genetyczny jest:
– trójkowy,
– jednoznaczny,
– zdegenerowany,
– bezprzecinkowy,
– niezachodzący,
– uniwersalny.
Polecenia kontrolne
1. Podaj sekwencję aminokwasów w polipeptydzie, który powstanie na podstawie cząsteczki mRNA
o następującej sekwencji nukleotydów: AUGCCGGGCAUCUUUACGUAA.
2. Na podstawie podanego fragmentu DNA utwórz mRNA oraz łańcuch aminokwasów, który jest
przez niego kodowany. Nić matrycowa jest wskazana strzałką. Zadanie wykonaj w zeszycie.
ATGCCGAGCCAACGCACT
→ TACGGCTCGGTTGCGTGA
3. Na podstawie tabeli kodu genetycznego utwórz przykładowy fragment mRNA, który może
kodować poniższy łańcuch aminokwasów. W odpowiedzi uwzględnij kodon STOP.
metionina – seryna – glicyna – alanina – tryptofan
16